امروزه اعتیاد جنسی و پورنوگرافی وسواس گونه، رو به افزایش است و نیاز به توجه ویژه دارد بدین جهت که در تمام دنیا پنهانی ترین رفتار اجبار گونه اعتیاد جنسی است و مراجعه برای درمان این مشکل بسیار کم است زیرا بسیاری از افراد به شدت احساس شرم کرده و برای حضور در برنامه های درمانی همکاری کمی دارند.
مطالعات انجام شده در بین مراجعان نشان میدهد که مردان ۴ برابر زنان با این مشکل مراجعه می کنند و به نظر می رسد مسائل اجتمائی باعث عدم مراجعه زنان برای درمان میشود.
مدت هاست که صاحب نظران حوزه ی سلامت روان بر سر این نکته اختلاف نظر دارند که آیا اصطلاح بیش فعالی جنسی و اعتیاد جنسی صحیح است و اینکه آیا این مشکل یک اختلال روانی محسوب میشود یا خیر؟
حتی اخرین نسخه طبقه بندی( DSM_5) که به تازگی منتشر شده نیز این مشکل را حل نکرده است. اعتیاد جنسی به دلیل تخریب روابط, زندگی ها و وضعیت شغلی افراد, هم چنان مورد نکوهش و سرزنش قرار دارد.
پژوهشگران UCLA برای اولین بار بررسی کرده اند که مغز افرادی که بیش فعال جنسی خوانده میشوند_ افرادی که هنگام تماشای تصاویر جنسی نمی توانند خود را کنترل کنند_ چگونه رفتار میکند. این مطالعه نشان داد که پاسخ مغزی این افراد به تصاویر جنسی, هیچ ارتباطی به شدت فعالیت جنسی آن ها ندارد, بلکه تنها با سطح میل جنسی آن ها گره خورده است.
به بیان دیگر, بیش فعالی جنسی ناشی از هیچ تفاوت مغزی خاصی نیست مگر بالاتر بودن میل جنسی. این افراد میل جنسی شدیدی دارند که ظاهرا خارج از کنترل آنها به نظر میرسد. اگر چه چنین علائمی لزوما بیانگر وجود اعتیاد نیستند و در واقع میل شدید جنسی بالای غیر پاتولوژیک هم می تواند این دسته از مشکلات را توجیه نماید اما از سوی دیگر, پاسخ مغز این افراد به تصاویر جنسی, بسیار مشابه افراد وابسته به کوکایین در هنگام مواجهه با تصاویر مرتبط به آن است.
در این مطالعه که با روش ERP و با استفاده از ارزیابی موج p300 در ۳۰ مرد و ۱۳ زن دارای مشکل در کنترل نگاه خود به تصاویر جنسی انجام شد, آزمودنی در مرحله اول, چهار پرسشنامه را برای ارزیابی رفتار جنسی, میل جنسی,اجبار جنسی و عواقب منفی احتمالی شناختی و رفتاری رفتارهای جنسی تکمیل کردند و سپس تحت ERPقرار گرفتند که پاسخ مغزی آن ها را ۳۰۰ هزارم ثانیه پس از ارائه هر تصویر مرتبط و یا غیر مرتبط با نشانه های جنسی, مورد ارزیابی قرار می داد.
نتایج بدست آمده گواه آن بود که شدت p300, تنها با شدت میل جنسی ارتباط داشته و با هیچ یک از موارد مرتبط با بیش فعالی جنسی,ارتباط معنی داری ندارد. به بیان دیگر, هم چنان دلیلی بر افتراق بیش فعالی جنسی و اعتیاد به دست نیامد, هر چند این پژوهشگران بر اساس نتایج یک مطالعه دیگر UCLA که در سال ۲۰۱۲ منتشر شده است و از اعتبار ملاک تشخیصی DSM_5 برای اختلال بیش فعالی حمایت می کند و هم چنین نتایجی که از تکرار مطالعه خود انتظار دارند, اعتقاد چندانی به اصطلاح اعتیاد جنسی ندارند.
وقتی رفتار جنسی حالت اجباری به خود می گیرد و با زندگی شخص تداخل می کند بیماری، اعتیاد شروع شده است.
شباهت قابل توجهی در شخصیت افراد دچار اعتیاد جنسی وجود ندارد. بسیاری از معتادان با رفتارهای اولیه اعتیاد جنسی در زندگی خود دچار مشکل می شوند و بسیار اندکند معتادانی که فقط به یک سطح از وسوسهی جنسی گرفتار باشند . همچنین قابل ذکر است که اعتیاد جنسی پدیدهای برای طبقات پایین جامعه نیست، بلکه در بین تمام گروه های اقتصادی و اجتماعی دیده می شود.
اعتیاد جنسی سطوح متفاوتی دارد که البته در هر سطحی دردآور است.احساسات منفی مانند خشم و غربت و تنهایی، شرمساری و یأس و دلزدگی و… فرد را به انزوا و مشکلات روانی بیشتر سوق می دهد در اعتیاد جنسی قیود و مرزهای اساسی در زندگی خانوادگی واجتماعی به سرعت زیر پا گذاشته میشوند و رفتارهایی نظیر تجاور به زور و خشونت، تجاوز به نزدیکان ،کودک آزاری و…اتفاق می افتد .
در اعتیاد جنسی رفتارهای جنسی یکدیگر را تقویت میکنند به عبارت دیگر معتاد از یک نوع رفتار به نوعی دیگر گرایش پیدا میکند. تحقیقات در این حوزه نشان داده اند که در اکثر موارد رفتار جنسی با رفتارهای حاصله از دیگر انواع اعتیاد، مرتبط است مانند اعتیاد به خوردن، به کار ، مصرف مواد مخدر،..
اعتیاد جنسی شامل یک سری اختصاصات می باشد مانند اشتغال و وسواس فکری، یعنی شخص بصورت مداوم در رابطه با موقعیت ها و حوادث جنسی دارای اشتغال ذهنی است و تمرکز مداوم فرد با مسائل جنسی باعث سطح بالای تحریک پذیری جنسی در او می گردد.
خصیصه دوم در اعتیاد جنسی تکراری شدن رفتار است به عبارتی شخص به رفتار جنسی خود برای ارضاء ادامه نمی دهد بلکه هدف تحریک شدن هرچه بیشتر است و بدین شکل این اعتیاد به تداخل با برنامه های روزانه می انجامد و عملکرد اجتماعی و فردی را مختل می کند ولی با وجود این عوارض رفتار تداوم پیدا می کند .
بنابراین خصیصه سوم ، از دست دادن کنترل (اجبار) شخص با وجود مشکلات حاصل است که کماکان به رفتارهای تکراری خود شامل تحریک پذیری بالا بدون احساس رضایت،… ادامه می دهد و نمی تواند رفتار را متوقف کند با اینکه هر روز وقت بیشتری را برای متوقف کردنش اختصاص می دهد.
خستگی خصیصه چهارم اعتیاد جنسی است . شخص که دچار احساس گناه و شرمساری از رفتار شدید و غیر قابل کنترل خود و آسیب هائی که به دیگران می زند است، کاملا خسته وسرخورده می شود.
در کل برای معتادان جنسی تجربهی اعتیاد به واسطهی یک چرخهی چهار مرحلهای رشد میکند که با هر دور تکرار آن شدیدتر میشود:
مشغولیت ذهنی: ذهن معتاد کاملا” لبریز از افکار جنسی است. این حالت ذهنی موجب تلاش وسواسی برای تحریک جنسی میشود.
آداب و عادت سازی : همان روال کار همیشگی هر معتاد است که منتهی به رفتار جنسی میشود . آداب عمل معتاد موجب تشدید مشغولیت ذهنی گردیده و باعث بیداری و تحریک جنسی میشود.
رفتار جنسی وسواس گونه : ارتکاب فعل جنسی، که غرض نهایی مشغولیت ذهنی و آداب سازیها است برای معتاد قابل کنترل یا توقف نیست .
یأس و ملالت : احساس شدید نومیدی که معتاد در رابطه با رفتار و عجز و ناتوانی خود دارد.
احساس درد و رنجی که معتاد در پایان هر دور از چرخهی اعتیاد متحمل میشود، ممکن است با مشغولیت ذهنی مجدد که چرخهی اعتیاد را از نو به کار میاندازد، تسکین یافته یا فراموش گردد.
می توان گفت ، مشکل اساسی این است که شخص این برداشت را دارد که خیلی با مردم عادی متفاوت نیست ؛چون معتادان نمی توانند بر یک دسته از رفتارها ثابت قدم بمانند پس گمان میکنند که چون رفتارشان همیشگی نیست قادر به کنترل خود هستند و اینکار اثر بدی بر زندگیآنها نمیگذارد.
این افراداغلب دارای سیکل زیادهروی جنسی دوره ای (موقعیتی) همراه با وقفه هفتگی وماهیانه هستند مثلا در شهر خود زندگی ظاهرا« طبیعی» دارد اما دنیایی پنهان برای خود ساخته است. این افراد با خود زیادعهد و قرار می بندند اما دست از اینکار نمیکشند، چون اصلاً نمیتوانند . به شکلی می توان گفت اعتیاد دغدغهی محوری زندگی معتاد می شود.
یکی از ابزارهای مورد استفاده در این حیطه اینترنت است زیرا در اعتیاد جنسی مجازی شخص در یک محیط کاملا ایزوله (بدون احتمال دستگیری ومشکلات قانونی)در گیر است و از طرف دیگر تنوع بسیار زیاد انتخاب ها هم از نظر نوع ،هم مکان وهم زمان وجود دارد .
بسیاری از افرادی که بعلل مختلف در برقراری ارتباط سالم مشکل دارند با استفاده از این نوع رویا پردازی ها ساعت ها خود را ارضاء می کنند. بعلت همین عوامل سرعت رشد اعتیاد جنسی به اینترنت بسیار بالا است . افراد وقت زیادی را صرف اینترنت می کنند و دچار مشکلات مرتبط می شوند.
از نظر متخصصان ، اعتیاد به پورنو یکی از شدیدترین اعتیاد های جنسی ومعادل اعتیاد به کوکایین محسوب می گردد در یک بررسی در سال ۲۰۰۳ نشان دا ده شد که :
• ۹۰% بچه ها ی ۸ تا ۱۹ ساله سری به سایت های پورنو زده اند
• بیشترین سن این مشکل ۱۲ تا ۱۷ سال است
• ۱۲% کل سایت های اینترنت مربوط به پورنو هستند
• ۲۵%کل موتور های جستجو در رابطه با پورنو فعالیت می کنند
مشکلات رفتاری و روانی که در اثر اعتیاد جنسی شکل می گیرد بسیار پیچیده می باشد مانند ایزوله شدن فرد که در ادامه این رفتار بوجود می آید .
بسیاری از این افراد از افسردگی واضطراب شدید (بخصوص در رابطه با کشف شدن) در رنج هستند . افکار وسواسی خود کشی حدود ۷۲% ، اقدام به خود کشی۱۷%،در این افراد دیده می شود. اقدام به خود کشی در افرادی که کنترل خود را از دست داده اند بسیار شایع است اعتماد به نفس پائین، شرمساری، نا امیدی وسرخوردگی در این افراد بسیار زیاد است؛ همچنین نداشتن اعتماد در ارتباطات به وفور دیده می شود .
ارتباطات ضعیف زناشویی و ضعف در تعهد و صمیمیت با همسر به جهت حالت اجبار موجود در اعتیاد در بین این افراد ایجاد مشکل می نماید. بسیاری از وظائف و مسئولیت های خانوادگی مانند ارتباط، عملکرد خانوادگی وزندگی جنسی خانواده تحت تاثیر قرار می گیرد حتی ارتباط با فرزندان نیز تحت شعاع قرار گرفته و معمولا بسیار محدود می شود.
گاهی از اوقات ایجاد محدودیت موقت در اینگونه افراد با افزایش بسیارشدید بعدی همراه خواهد بود و با وجود اینکه اینگونه افراد از نظر جنسی بسیار فعال می باشند اما اطلاعات جنسی بسیار ضعیفی دارند .
متخصصان برای درمان اعتیاد جنسی از
۱- روان درمانی شامل :شناخت درمانی فردی، گروه درمانی ،برنامه های حمایتی
۲ -درمان های داروئی استفاده می نمایند.
منبع: aftabnews.irl
نوشته اعتیاد جنسی چیست؟ اولین بار در دکتر نجفی توانا متخصص روانشناس پدیدار شد.