لکنت زبان نوعی اختلال در صحبت کردن محسوب می‌شود که البته بین کودکان ۲ تا ۵ ساله شایع نیست. در واقع، لکنت زبان بیشتر در دوران رشد، سراغ کودکان آمده و ممکن است گذرا و یا دائمی باشد.لکنت زبان معمولا با ایجاد وقفه در صحبت، تکرار کردن و یا کش دادن یک صوت و یا واژه همراه است که این شرایط می تواند حین صحبت کردن در جمع دیگران و یا شرایط اضطراب آور، افزایش یابد.
اما آنچه می توان گفت که لکنتنمی‌تواند علت واحدی داشته باشد. بلکه معلول علت بدنی ، عاطفی ، اجتماعی و یا ترکیب این عوامل است. بسیاری از افرادی که لکنت زبان دارند دچار بعضی ازناراحتیهای عصبی و ناسازگاری‌های اجتماعی هستند. اما تشخیص اینکه آیا اینگونه ناراحتیهای روانی علت لکنت زبان است و یا لکنت خود حاصل آنهاست مشکل است.. :
همه ما به صورتی ممکن است آمادگی هر نوع اختلالی را داشته باشیم برای مثال بعضی از ما آمادگی تیک عصبی و برخی دیگر لکنت و برخی دیگر نیز نوع دیگری از اختلال را داشته باشیم. اما در نهایت این عوامل محیطی است که باعث آشکار شدن اختلال خاصی در افراد می گردد. مثلا” کودکی که ناگهان مورد هجوم فردی قرار می گیرد و دچار ترس شده و ممکن است پس از آن دچارلکنت زبان گردد. اینجا علت محیطی است و یا به عبارتی در اثر ترس و شوکهای روانی بوجود آمده ، این افراد در تنهایی و یا با کسانی که راحت هستند کاملا” بدون لکنت و یا با لکنت زبان کمتری صحبت می کنند . در واقع می توان چنین گفت ترس و اضطراب و یا به عبارتی احساس ارزیابی منفی از سمت دیگران (شاید همان ترس ناهشیار اولیه لکنت زبان) باعث لکنت زبان و یا تشدید آن می گردد.
دلایل بروز لکنت کودکان
اگرچه متخصصان هنوز دلایل اصلی لکنت زبان را به خوبی نمی دانند، موارد زیر را که بین افراد مبتلا به لکنت زبان مشترک است، بیان نموده اند.
لکنت زبان و شرایط وراثتی
مطالعات نشان می دهد که ۶۰ درصد افرادی که لکنت زبان دارند، یکی از افراد خانواده آن ها نیز به این اختلال دچار است.
لکنت زبان در دوران رشد
بسیاری از کودکان بین ۱۸ ماهگی تا ۲ سالگی دچار لکنت زبان می شوند. زیرا، در این دوره مهارت های گفتاری کودک در حال شکل گیری است؛ بنابراین، این امر کاملا طبیعی بوده و در بیشتر مواقع، با گذشت زمان رفع می شود.
عوامل عصب شناختی لکنت زبان
تحقیقات نشان می دهد که در روند انتقال زبان به مغز افرادی که دچار اختلال لکنت زبان هستند، اشکالاتی وجود دارد که آن ها را از این حیث، نسبت به دیگران متفاوت می کند. اما، دلایل این امر هنوز برای محققان روشن نشده است.
خطر ابتلا به اختلال لکنت زبان
اما سوال مهم در اینجا، این است که چگونه می توان فهمید لکنت زبان کودک مان، مساله ای جدی و یا گذراست؟ عوامل زیر می توانند پاسخگوی این سوال باشند:
خانواده و لکنت زبان
اگر یک نفر یا افراد بیشتری در خانواده دچار این اختلال باشند، لکنت زبان کودک مشکلی جدی است و باید مورد بررسی قرار گیرد.
سن و لکنت زبان
کودکانی که قبل از ۳/۵ سالگی دچار لکنت زبان می شوند، به احتمال زیاد در سنین رشد نیز از این عارضه در امان نخواهند بود.
مدت زمان وجود لکنت زبان
اگر کودک بیش از ۶ ماه دچار این اختلال باشد، به احتمال زیاد، لکنت زبان در وی جدی است.
جنسیت و لکنت زبان
پسرها به طور کلی سه تا چهار برابر بیشتر از دخترها به این عارضه گرفتار می شوند.
وجود اختلال های تکلمی دیگر
اگر تشخیص داده شود که کودک شما دچار مشکلات کلامی دیگر مثل “دیس آرتری” است، احتمالا لکنت زبان او مشکلی است جدی که نیاز به رسیدگی دارد.دیس آرتری، نوعی اختلال تکلم حرکتی است که ناشی از آسیب به نورون‌ها است.
درمان کودک مبتلا به لکنت زبان
۱- با کودکی که لکنت زبان دارد به آهستگی و با آرامش صحبت کنید. باقی افراد بزرگسال خانواده نیز باید همین رفتار را با کوکد داشته باشند.
۲- فضای خانه و خانواده را از اضطراب و تشنج دور کنید.
۳- به جای اینکه به نحوه صحبت کردن کودک خود توجه کنید، گوش کنید و ببینید که او چه چیزی را می خواهد به شما بگوید.
۴- هرگز با بی صبری و بی حوصلگی به کودک خود گوش نکنید.
۵- از گفتن جملاتی همچون “آرام تر حرف بزن” و یا “واضح تر بگو” به کودک خود، اجتناب کنید.
۶- هنگامی که کودک شما صحبت می کند، سوالات و قطع کردن حرف او را به حداقل برسانید.
۷- روزانه وقتی را برای صحبت کردن رو در رو با کودک، خود اختصاص دهید.
همانطور که قبلا هم گفته شد علاوه بر بکار گیری این فنون گفتار درمانی در درمان لکنت زبان، مشاوره روانشناسی، روان درمانی و هیپنوتیزم درمانی نیز می تواند به منظور بهبودی ویژه گی های روانی فرد و در نهایت در درمان لکنت زبان مورد استفاده قرار گیرد.
نوشته راه درمان لکنت زبان کودک چیست؟ اولین بار در دکتر نجفی توانا متخصص روانشناس پدیدار شد.